Soms vergeten we het belang van bossen, maar ze leveren een verscheidenheid aan ecosysteemdiensten
Afbeelding van Yong Chuan Tan in Unsplash
Bossen leveren een zeer belangrijk soort rijkdom voor de mensheid, de zogenaamde ecosysteemdiensten, die diverse voordelen bieden, zoals voedsel, grondstoffen, prachtige landschappen, klimaatregulering, biodiversiteit, toerisme enzovoort.
Een onmisbaar ecosysteem dat met de meeste andere is verbonden, is dat van bossen. Ze beslaan slechts 30% van de planeet Aarde, maar ongeveer 80% van alle op aarde levende wezens leven in dit soort omgevingen. Groene gebieden, met name inheemse bossen, spelen een fundamentele rol in de vier categorieën van ecosysteemdiensten: voorziening, regulering, cultuur en ondersteuning (lees meer over dit onderwerp in het artikel: "Wat is betaling voor milieudiensten (PES) en hoe het werkt?"). Bossen zijn verantwoordelijk voor het reguleren van verschillende factoren, zoals het behoud en de controle van watersystemen, erosie, bodemkwaliteit, klimaatbeheersing, bescherming van de biodiversiteit, onder andere.
Water
De vegetatie van bossen is direct gerelateerd aan waterproducerende gebieden, zoals hydrografische bekkens die een begroeide oppervlakte hebben en een grotere bijdrage leveren aan de productie van kwaliteitswater (lees meer over het onderwerp in het artikel: 'Bossen zijn essentieel voor de toekomst en stabiliteit van de globaal klimaat ").
Bossen zorgen ervoor dat de waterstromen soepel blijven lopen, omdat ze verantwoordelijk zijn voor het terugvoeren van een deel van het regenwater naar de atmosfeer. Als het regent, wordt een deel van het water vastgehouden in het bladerdak en verdampt, terwijl een ander deel wordt opgenomen door de wortels en gebruikt door de bomen en ook verdampt door de transpiratie van de planten - dit fenomeen wordt verdamping genoemd. Met dit systeem brengen bossen een deel van het water terug naar de atmosfeer om de hydrologische cyclus voort te zetten.
En de rest van het water? Het wortelsysteem van bomen (hun wortels) en de organische stof die in de bodem wordt afgezet, vergroten hun porositeit en daardoor wordt de infiltratie van de rest van het water vergemakkelijkt. Het geïnfiltreerde water wordt opgeslagen in de binnenste lagen van de bodem en in rotsformaties die als een spons werken en het water geleidelijk via de grondwaterspiegel afgeven. Deze controle door de bossen zorgt voor een regelmatige stroom gedurende het hele jaar, waardoor overstromingen of droogtes worden vermeden.
Bossen beheersen ook de chemische samenstelling van water door fysieke en biologische filtratie, waardoor de kwaliteit wordt verbeterd en hoge kosten voor waterbehandeling worden geëlimineerd.
Grond
Naast het onderscheppen van regendruppels door de boomtoppen, is de bodem van de bossen bedekt met een laag bladeren en takken (strooisel) die de impact van regen op de bodem vermindert. Zoals eerder vermeld zorgt vegetatie voor een goede infiltratie van water in de bodem, terwijl in een ontbost gebied regenwater direct met een grotere snelheid en zonder veel doorlaatbaarheid door de bodem stroomt, sediment meevoerend en overstromingen veroorzaken.
Het strooisel en de schaduw van de bomen in de bossen houden de luchtvochtigheid op zijn plaats en voorkomen dat de grond uitdroogt. Vegetatie is een van de belangrijkste factoren voor hellingsstabilisatie en erosiebeheersing; het wortelstelsel werkt als een netwerk, verstevigt de bodemkorrels en voorkomt massabewegingen. Zelfs in begroeide gebieden vindt erosie van nature plaats, met een snelheid van ongeveer 162 kg / ha / jaar, maar in steden als São Paulo, waar weinig groen is, neemt de erosiesnelheid veel toe, variërend van 6,6 t / jaar. ha / jaar tegen 41,5 t / ha / jaar! Al deze factoren helpen erosie onder controle te houden en sedimenten in waterlichamen te laden, waardoor aardverschuivingen en verzanding worden voorkomen.
Klimaatcontrole
De interactie tussen bossen en klimaat is te danken aan de bijdrage in temperatuur, zonnestraling, neerslag en ingreep in de samenstelling van gassen in de atmosfeer. Vegetatiebedekking beïnvloedt de opname, reflectie en transmissie van zonlicht op het aardoppervlak. De boomtoppen onderscheppen het zonlicht, absorberen of reflecteren, en veranderen zo de hoeveelheid en intensiteit van de straling die de grond bereikt; dit houdt de luchtvochtigheid vast en maakt de temperatuur aangenamer. Juist om deze redenen voelen we, als we ons in een groen gebied bevinden, het koelste klimaat.
Bossen zijn in staat om de maximumtemperatuur en de minimumtemperatuur dagelijks te verlagen, waardoor de temperatuur constanter wordt en tevens dient als een barrière tegen de wind. Op kleinere schaal regelen bomen het microklimaat en de vochtigheid. In stedelijke gebieden daalt de temperatuur tussen 2 ° C en 8 ° C in begroeide gebieden.
Door fotosynthese kunnen bossen koolstof opslaan, dat wordt vastgehouden in hun weefsels. Een boom kan in één jaar 15,6 kilo koolstof en andere vervuilende stoffen opnemen (lees meer over het onderwerp in het artikel: "Wat is de waarde van een boom?"). Aan de andere kant veroorzaakt ontbossing, voornamelijk als gevolg van verbranding (de meest voorkomende methode), het vrijkomen van CO2 dat is opgehoopt in de biomassa van bomen en fijnstof, wat de luchtkwaliteit aantast. Gezonde bossen vangen vervuilende gassen in grote hoeveelheden op en dragen bij aan klimaatbeheersing en luchtkwaliteit. Grote bossen zoals de Amazone hebben invloed op het klimaat op aarde en kleinere bossen op het lokale microklimaat.
Biodiversiteit
Bossen zijn de bakermat van de biodiversiteit van dieren en planten en zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van de nodige subsidies om te overleven. Ze bieden onderdak, bescherming, voedsel voor soorten die erin leven of gewoon langskomen, zoals vogels bijvoorbeeld.
Voor ons heeft bosbiodiversiteit een grote economische waarde. Geschat wordt dat ongeveer 4% van het BBP van Brazilië afkomstig is van geleverde diensten zoals het verkrijgen van brandhout en kolen, hout, papier en cellulose. Biodiversiteit biedt ook actieve ingrediënten, medicijnproductie, wetenschappelijk onderzoek en nieuwe technologische oplossingen door middel van synthetische biologie.
Al deze ecosysteemdiensten die door bossen worden geleverd, variëren onder meer naargelang het soort soort, de bodem, het klimaat, de helling. Maar het belang van bossen en inheemse vegetatie voor de planeet staat buiten kijf en helaas weten we nog steeds niet hoe we kunnen profiteren van wat bossen te bieden hebben zonder het te vernietigen.
Verandering in landgebruik is de schurk van bossen - 37,7% van het land ter wereld wordt gebruikt voor landbouw. Tussen 2000 en 2010 ging ongeveer zeven miljoen hectare vegetatie per jaar verloren in tropische landen en werd ongeveer zes miljoen hectare per jaar omgezet in landbouwgrond. Om deze ongebreidelde opmars van landbouw boven bossen een halt toe te roepen, is het noodzakelijk om overheidsbeleid uit te voeren en het landgebruik te veranderen, zoals bepaald in de Overeenkomst van Parijs.
Duurzame landbouw, duurzame winning, PSA (betalingen voor milieudiensten) en herbebossing met inheems bos zijn enkele technieken van milieudiensten die kunnen worden geleverd om te proberen de degradatie van bossen te beperken. Wat we wel kunnen doen is de implementatie van deze technieken ondersteunen en bewust consumeren. Bekijk de video over het belang van bossen:
Bekijk ook een video (in het Engels) over International Forest Day.
